Ένα νέο χρώμα που κανείς δεν είχε δει ποτέ, δημιουργήθηκε ξεγελώντας το ανθρώπινο μάτι

Οι επιστήμονες κατάφεραν για πρώτη φορά να κάνουν ανθρώπους να δουν ένα εντελώς νέο χρώμα, ενεργοποιώντας με ακρίβεια το μάτι με λέιζερ, ανοίγοντας ένα παράθυρο όχι μόνο στην αντίληψη της όρασης αλλά και σε πιθανές θεραπείες για αχρωματοψία.

Η ανθρώπινη όραση βασίζεται στον αμφιβληστροειδή, στο πίσω μέρος του ματιού, όπου βρίσκονται τρεις τύποι κωνίων (S, M και L), καθένας ευαίσθητος κυρίως στο μπλε, το πράσινο και το κόκκινο φως αντίστοιχα. Στην πράξη, σχεδόν κάθε χρώμα που βλέπουμε ενεργοποιεί περισσότερους από έναν τύπους κωνίων ταυτόχρονα, ειδικά στο φάσμα του μπλε-πράσινου.

Η ερευνητική ομάδα με επικεφαλής τον Ren Ng από το University of California, Berkeley θέλησε να απαντήσει σε ένα φαινομενικά απλό αλλά βαθιά θεμελιώδες ερώτημα: τι χρώμα θα αντιλαμβανόταν ο άνθρωπος αν ενεργοποιούνταν μόνο ένας τύπος κωνίου σε αυτό το τμήμα του φάσματος;

Η έμπνευση ήρθε από μια πειραματική συσκευή με το όνομα Oz, που χρησιμοποιεί λέιζερ για να διεγείρει μεμονωμένα κύτταρα του αμφιβληστροειδούς. Οι ερευνητές αναβάθμισαν τη συσκευή ώστε να μπορεί να στοχεύει μια μικρή περιοχή περίπου 1.000 κωνίων, καθώς ένα μόνο κύτταρο δεν αρκεί για να παραχθεί αντιληπτό χρώμα.

Στο πείραμα συμμετείχαν πέντε άτομα, στα οποία διεγέρθηκαν αποκλειστικά τα M κωνία (εκείνα που σχετίζονται με το πράσινο) σε ένα μικρό τμήμα του ενός ματιού. Αυτό που αντίκρισαν ήταν ένα εξαιρετικά έντονο μπλε-πράσινο χρώμα, πιο κορεσμένο από οτιδήποτε είχαν δει ποτέ. Οι ερευνητές το ονόμασαν «olo», ένα χρώμα που δεν υπάρχει στο φυσικό φάσμα όπως το γνωρίζουμε.

Η περιγραφή από τους ίδιους τους συμμετέχοντες ήταν αποκαλυπτική: ένα χρώμα δύσκολο να αποδοθεί με λέξεις, «εκτυφλωτικά ζωντανό», με ένταση που ξεπερνούσε κάθε γνωστή απόχρωση του teal. Ο ίδιος ο Ng, που δοκίμασε τη συσκευή, περιέγραψε την εμπειρία ως κάτι εντελώς διαφορετικό από τη συμβατική όραση.

Για να επιβεβαιωθεί ότι πράγματι επρόκειτο για κάτι νέο, οι συμμετέχοντες έκαναν δοκιμές αντιστοίχισης χρώματος. Τους ζητήθηκε να ρυθμίσουν ένα δεύτερο χρώμα στο ορατό φάσμα ώστε να ταιριάζει όσο το δυνατόν περισσότερο με το olo. Όλοι κατέληξαν σε μια εξαιρετικά έντονη απόχρωση του teal, χωρίς όμως να μπορούν να αναπαράγουν πλήρως την εμπειρία.

Σε ένα επιπλέον τεστ, τους δόθηκε η δυνατότητα να «αραιώσουν» είτε το olo είτε το teal προσθέτοντας λευκό φως. Και στις πέντε περιπτώσεις, το olo χρειαζόταν περισσότερη αραίωση, επιβεβαιώνοντας ότι ήταν αντιληπτικά πιο έντονο από οποιοδήποτε γνωστό χρώμα.

Πέρα από τον εντυπωσιακό χαρακτήρα του πειράματος, οι επιστήμονες βλέπουν και πρακτικές εφαρμογές. Ο Andrew Stockman από το University College London σημειώνει ότι τέτοιες τεχνικές θα μπορούσαν στο μέλλον να βοηθήσουν άτομα με ερυθροπράσινη αχρωματοψία. Σε ορισμένες περιπτώσεις, το πρόβλημα οφείλεται στο ότι τα M και L κωνία ανταποκρίνονται σχεδόν στα ίδια μήκη κύματος. Η επιλεκτική διέγερση του ενός έναντι του άλλου θα μπορούσε θεωρητικά να επεκτείνει το εύρος των χρωμάτων που αντιλαμβάνεται κάποιος.

Το olo πιθανότατα δεν θα γίνει ποτέ «χρώμα» με την κλασική έννοια, αφού απαιτεί εξειδικευμένη τεχνολογία για να γίνει ορατό. Ωστόσο, το πείραμα αλλάζει ριζικά τον τρόπο που αντιλαμβανόμαστε τα όρια της ανθρώπινης όρασης και δείχνει ότι αυτά τα όρια ίσως δεν είναι τόσο απόλυτα όσο πιστεύαμε.

Απέκτησε το Luminar με έκπτωση, με τον κωδικό pttl20,
κάνε κλικ στην εικόνα

Αναζητήστε όλα τα νέα προϊόντα στο κατάστημα
Ρεπέλλα Φωτογραφικά.