Frédéric Boissonnas: Ο Ελβετός φωτογράφος που κατέκτησε τον Όλυμπο και ύμνησε την Ελλάδα

3rd Αύγουστος 2025

Ο Frédéric Boissonnas υπήρξε ένας από τους σημαντικότερους Ευρωπαίους φωτογράφους του τέλους του 19ου και των αρχών του 20ού αιώνα, αλλά και ένας από τους πιο φλογερούς φίλους της Ελλάδας.

Με το φακό του, κατέγραψε την ομορφιά, την ιστορία και την ψυχή του ελληνικού τοπίου και των ανθρώπων του, συμβάλλοντας καθοριστικά στη διεθνή προβολή της χώρας.

Από τη Γενεύη στην Ελλάδα

Ο Frédéric Boissonnas γεννήθηκε το 1858 στη Γενεύη της Ελβετίας, σε μια οικογένεια φωτογράφων. Ανέλαβε το οικογενειακό φωτογραφικό στούντιο το 1887, αλλά σύντομα ξεπέρασε τα στενά επαγγελματικά πλαίσια και εξελίχθηκε σε έναν οραματιστή καλλιτέχνη και εξερευνητή. Η πρώτη του επίσκεψη στην Ελλάδα το 1903 αποτέλεσε σημείο καμπής: γοητεύτηκε από τη φύση, την αρχιτεκτονική και τους ανθρώπους και άρχισε ένα πολυετές ταξίδι γνωριμίας με τη χώρα.

Η φωτογράφηση της Ελλάδας

Μεταξύ 1903 και 1930, ο Boissonnas ταξίδεψε επανειλημμένα στην Ελλάδα, διασχίζοντας από τα νησιά του Αιγαίου μέχρι την Ήπειρο, τη Μακεδονία, την Πελοπόννησο και τη Θεσσαλία. Δεν αρκέστηκε στα τουριστικά τοπία· ανέβηκε σε βουνά, περιηγήθηκε απομονωμένα χωριά, επισκέφθηκε αρχαιολογικούς χώρους και φωτογράφισε τους ανθρώπους της υπαίθρου, με αυθεντικότητα και σεβασμό.

Οι φωτογραφίες του δεν είναι απλώς αισθητικά άρτιες· είναι βαθιά ανθρωποκεντρικές και αποτυπώνουν την ψυχή της εποχής. Μέσα από το έργο του, διαμόρφωσε μια ενιαία, ρομαντική αλλά και αξιοπρεπή εικόνα της Ελλάδας που απευθυνόταν στη δυτική Ευρώπη.

Η κατάκτηση της κορυφής του Ολύμπου: μια θρυλική αποστολή εικόνας και ιδεών

**“Expedition to Mount Olympus of 1913”**, απεικονίζονται ο Κυνηγός Χρήστος Κάκκαλος (όρθιος), o Frédéric Boissonnas και ο Daniel Baud‑Bovy

Το 1913, λίγους μήνες μετά την απελευθέρωση της Μακεδονίας και την ένταξη του Ολύμπου στο ελληνικό κράτος, ο Frédéric Boissonnas αποφάσισε να οργανώσει μια τολμηρή αποστολή: την ανάβαση και φωτογράφηση της ψηλότερης κορυφής της Ελλάδας, του Μύτικα. Μαζί του ήταν ο Ελβετός συγγραφέας Daniel Baud-Bovy και ο ντόπιος κυνηγός Χρήστος Κάκκαλος, που έγινε και ο πρώτος επίσημος οδηγός του Ολύμπου.

Η αποστολή αυτή δεν ήταν απλώς μια αθλητική ή εξερευνητική περιπέτεια· είχε βαθύ συμβολικό και εθνικό χαρακτήρα. Ο Όλυμπος, ως μυθικό σπίτι των θεών της αρχαιότητας, έπρεπε να «κατακτηθεί» όχι με όπλα, αλλά με τον πολιτισμό και τη ματιά της τέχνης. Το να αποτυπώσεις την κορυφή του βουνού που κατοικούσε ο Δίας, την καρδιά της αρχαίας ελληνικής μυθολογίας, σήμαινε να φέρεις την Ελλάδα του χτες μέσα στο οπτικό πεδίο του παρόντος έθνους.

Η ομάδα ξεκίνησε από το Λιτόχωρο με φορτία δεκάδων κιλών: κάμερες μεγάλου φορμά, τριπόδια, γυάλινες πλάκες και χημικά για την εμφάνιση. Οι συνθήκες ήταν αντίξοες· ο καιρός εναλλασσόταν διαρκώς, το έδαφος ήταν απόκρημνο και επικίνδυνο, και η τεχνολογία της εποχής δεν ευνοούσε τέτοιου είδους αποστολές. Κι όμως, ο Boissonnas κατάφερε όχι μόνο να φτάσει στην κορυφή, αλλά και να φωτογραφίσει με εξαιρετική δεξιοτεχνία τα τοπία και την αίσθηση μεγαλείου του Ολύμπου.

Ο Μύτικας κατακτήθηκε φωτογραφικά με την αυθεντικότητα που χαρακτήριζε το έργο του. Το φως, η ομίχλη, οι βραχώδεις κορυφές και η θέα προς τη θάλασσα αποτέλεσαν το φόντο σε μια σειρά εικόνων που σήμερα θεωρούνται ιστορικές. Δεν επρόκειτο για απλές τοπιογραφίες, αλλά για εικόνες που απέδιδαν τη μυθική, σχεδόν υπερβατική διάσταση του βουνού.

Γνωρίζατε ότι;
Η ανάβαση των Boissonnas, Baud-Bovy και Κάκκαλου τον Αύγουστο του 1913 θεωρείται η πρώτη επίσημα καταγεγραμμένη ανάβαση στον Μύτικα, την ψηλότερη κορυφή του Ολύμπου (2.918 μέτρα). Η ανάβαση έγινε υπό εξαιρετικά δύσκολες συνθήκες, αλλά αποτέλεσε σταθμό στην καταγραφή και διεθνή ανάδειξη του ελληνικού φυσικού πλούτου.

Φωτογραφίζοντας το εθνικό αφήγημα

Η συμβολή του Boissonnas στην εικόνα της Ελλάδας υπήρξε ουσιαστική και πολιτικά σημαίνουσα. Το έργο του χρησιμοποιήθηκε από το ελληνικό κράτος και τον Ελευθέριο Βενιζέλο, στο πλαίσιο της διπλωματίας των εικόνων κατά τη διάρκεια των Βαλκανικών Πολέμων και των εδαφικών διεκδικήσεων. Οι φωτογραφίες του αποτέλεσαν ισχυρό εργαλείο για την παρουσίαση μιας ενιαίας και ελκυστικής εθνικής ταυτότητας στην Ευρώπη.

Η κληρονομιά του Boissonnas στην Ελλάδα

Ο Frédéric Boissonnas πέθανε το 1946, αλλά το έργο του παραμένει ζωντανό. Αποτελεί μια μοναδική οπτική καταγραφή μιας Ελλάδας που βρισκόταν σε μεταβατικό στάδιο, ανάμεσα στην παράδοση και τον εκσυγχρονισμό. Οι εικόνες του από τον Όλυμπο, τα ελληνικά τοπία και τους ανθρώπους του είναι ανεκτίμητες όχι μόνο για την αισθητική τους αξία, αλλά και για την ιστορική τους σημασία.

Σήμερα, φωτογραφικές εκθέσεις, λευκώματα και ψηφιακά αρχεία συνεχίζουν να αναδεικνύουν το έργο του Boissonnas, υπενθυμίζοντας τη βαθιά σχέση του με την Ελλάδα και τη συνεισφορά του στη διαμόρφωση της εικόνας της στον σύγχρονο κόσμο.

Το ψηφιακό αρχείο των φωτογραφιών που σχετίζονται με την Ελλάδα (περίπου 12.500 εκτυπώσεις και 3.500 αρνητικά, συμπεριλαμβανομένων των εικόνων από την ανάβαση του 1913) αποθηκεύεται στο MOMus–Μουσείο Φωτογραφίας Θεσσαλονίκης.
Το υλικό μέσω εκθέσεων όπως «Fred Boissonnas and the Mediterranean. A Photographic Odyssey» έχει ψηφιοποιηθεί και είναι διαθέσιμο στο κοινό.

Αναζητήστε όλα τα νέα προϊόντα στο κατάστημα
Ρεπέλλα Φωτογραφικά.

To pttlgr στηρίζεται για την λειτουργία του στους αναγνώστες του!
Μπορείς να βοηθήσεις με μία μικρή δωρεά!
Υποστηρίξτε το pttlgr ακόμα και με μόλις 1€ – χρειάζεται μόνο ένα λεπτό. Εάν μπορείτε, σκεφτείτε να μας υποστηρίξετε με ένα ποσό κάθε μήνα.
Σας ευχαριστούμε.

Στηρίξτε το pttlgr και την προσπάθεια μας για έγκυρη και άμεση ενημέρωση ακολουθώντας μας
σε Instagram, YouTube και Facebook!

Ακολουθήστε το pttlgr στα Google News, εδώ!