NASA: Το διαστημικό τηλεσκόπιο James Webb αποκαλύπτει την εντυπωσιακή και πολύπλοκη δομή του πλανητικού νεφελώματος NGC 6072

31st Ιούλιος 2025

Ένα «χαοτικό» αλλά μαγευτικό θέαμα αποτυπώνει το James Webb με στόχο να κατανοηθεί καλύτερα ο κύκλος ζωής των άστρων.

Η NASA έδωσε στη δημοσιότητα εντυπωσιακές εικόνες του πλανητικού νεφελώματος NGC 6072, που αποκαλύπτουν μια εξαιρετικά πολύπλοκη και ασύμμετρη δομή, την οποία το διαστημικό τηλεσκόπιο James Webb κατέγραψε σε εγγύς και μέσο υπέρυθρο φάσμα.

Το νεφέλωμα, που βρίσκεται στο τελικό στάδιο της ζωής ενός άστρου χαμηλής ή μέσης μάζας, εμφανίζεται ως ένα τεράστιο, ερυθρό σύννεφο αερίων και σκόνης, με σχήμα που παραπέμπει σε «πλακωμένο έντομο», όπως χαρακτηριστικά το περιγράφει η NASA.

Πολυπολικές εκροές και διπλό άστρο στο κέντρο

Η εικόνα του NIRCam (εγγύς υπέρυθρο) δείχνει πολλαπλές εκροές αερίων που εκτείνονται σε διάφορους άξονες – από τις 11 στις 5, από τη 1 στις 7 και ενδεχομένως από τις 12 στις 6. Οι εκροές αυτές ωθούν υλικό προς το ισημερινό επίπεδο, σχηματίζοντας έναν δίσκο από τις 9 έως τις 3 η ώρα.

Το φαινόμενο αυτό υποδεικνύει πως στο κέντρο του νεφελώματος πιθανότατα υπάρχει διπλό αστρικό σύστημα. Ένα άστρο συντρόφου φαίνεται να επηρεάζει το γηραιό άστρο που εκβάλλει τα εξωτερικά του στρώματα, χάνοντας έως και το 80% της μάζας του.

Η κεντρική περιοχή φωτίζεται από το θερμό πυρήνα του άστρου και αποτυπώνεται σε ανοιχτό μπλε, ενώ τα σκοτεινά μπλε τμήματα, καλυμμένα από πορτοκαλί υλικό, υποδεικνύουν ψυχρό μοριακό αέριο – κυρίως μοριακό υδρογόνο.

Η εικόνα του MIRI: Κύκλοι και ρυθμικές παλμικές εκροές

Η απεικόνιση του πλανητικού νεφελώματος NGC 6072 στο μέσο υπέρυθρο φάσμα από το Διαστημικό Τηλεσκόπιο James Webb της NASA δείχνει διαστελλόμενα κυκλικά κελύφη γύρω από τις εκροές του κεντρικού άστρου που πεθαίνει. Σε αυτή την εικόνα, το μπλε χρώμα αντιπροσωπεύει ψυχρό μοριακό αέριο, το οποίο εμφανίζεται με κόκκινο χρώμα στην εικόνα του Webb από την κάμερα NIRCam (εγγύς υπέρυθρη), λόγω της αντιστοίχισης χρωμάτων.
NASA, ESA, CSA, STScI

Στην εικόνα του MIRI (μέσο υπέρυθρο), το σκηνικό μοιάζει με «πιτσιλιές χρώματος». Το νεφέλωμα εμφανίζεται πιο μπλε και πιο διάφανο, με ντελικάτους δακτυλίους σκόνης που ενδεχομένως σχηματίστηκαν από ρυθμικές παλμικές εκροές ή την κυκλική τροχιά ενός δεύτερου αστεριού, που δημιουργεί ομόκεντρους κύκλους σαν στόχο γύρω από το κεντρικό άστρο.

Η κουκκίδα στο κέντρο – ένα ροζ-λευκό άστρο – θεωρείται το κεντρικό άστρο που «πεθαίνει». Οι δακτύλιοι υποδεικνύουν διαφορετικές φάσεις απώλειας μάζας, σε διαστήματα που μπορεί να εκτείνονται σε χιλιάδες χρόνια.

Συμβολή στο γαλαξιακό κύκλο ζωής

Το νεφέλωμα NGC 6072, όπως και άλλα παρόμοια, αποτελεί κρίσιμο κρίκο στον κύκλο της ζωής των άστρων, εμπλουτίζοντας το διαστρικό μέσο με βαρύτερα στοιχεία που θα σχηματίσουν νέα άστρα και πλανητικά συστήματα.

Η εξαιρετικά υψηλή ανάλυση του Webb επιτρέπει στους αστρονόμους να μελετήσουν αυτές τις περίπλοκες διεργασίες με πρωτοφανή λεπτομέρεια.

Περισσότερα εδώ.

Αναζητήστε όλα τα νέα προϊόντα στο κατάστημα
Ρεπέλλα Φωτογραφικά.

To pttlgr στηρίζεται για την λειτουργία του στους αναγνώστες του!
Μπορείς να βοηθήσεις με μία μικρή δωρεά!
Υποστηρίξτε το pttlgr ακόμα και με μόλις 1€ – χρειάζεται μόνο ένα λεπτό. Εάν μπορείτε, σκεφτείτε να μας υποστηρίξετε με ένα ποσό κάθε μήνα.
Σας ευχαριστούμε.

Στηρίξτε το pttlgr και την προσπάθεια μας για έγκυρη και άμεση ενημέρωση ακολουθώντας μας
σε Instagram, YouTube και Facebook!

Ακολουθήστε το pttlgr στα Google News, εδώ!