Ιστορική ανακάλυψη: Το James Webb φωτογράφισε για πρώτη φορά εξωπλανήτη

28th Ιούνιος 2025

Η NASA ανακοίνωσε την πρώτη άμεση εικόνα πιθανού εξωπλανήτη από το Διαστημικό Τηλεσκόπιο James Webb (JWST), σε μια ιστορική παρατήρηση που καταγράφηκε σε συνεργασία με το Ευρωπαϊκό Νότιο Παρατηρητήριο (ESO).

Ο πλανήτης, με μάζα παρόμοια με αυτή του Κρόνου, εντοπίστηκε να περιφέρεται γύρω από τον νεαρό αστέρα TWA 7, σε απόσταση περίπου 34 ετών φωτός από τη Γη.

Εικόνα άρθρου: Αστρονόμοι χρησιμοποιώντας το Διαστημικό Τηλεσκόπιο James Webb της NASA κατέγραψαν πειστικές ενδείξεις για την ύπαρξη ενός πλανήτη με μάζα παρόμοια με αυτή του Κρόνου, ο οποίος περιφέρεται γύρω από τον νεαρό κοντινό αστέρα TWA 7. Στην εικόνα αυτή, που συνδυάζει επίγεια δεδομένα από το Πολύ Μεγάλο Τηλεσκόπιο (VLT) του ESO και δεδομένα από το MIRI (Μέσο Υπέρυθρο Όργανο) του Webb, το φως του αστέρα TWA 7 έχει αφαιρεθεί. Η θέση του αστέρα σημειώνεται με έναν κύκλο και ένα σύμβολο αστεριού στο κέντρο της εικόνας. Το μπλε χρώμα αντιπροσωπεύει δεδομένα από το όργανο SPHERE του VLT, τα οποία αποκαλύπτουν τη θέση του δίσκου που περιβάλλει τον αστέρα. Τα δεδομένα του MIRI εμφανίζονται με πορτοκαλί χρώμα. Το έντονο πορτοκαλί στίγμα πάνω δεξιά από τον αστέρα είναι η πηγή που έχει ταυτοποιηθεί ως TWA 7 b, μέσα στον δίσκο συντριμμιών. Το πιο απομακρυσμένο πορτοκαλί στίγμα που φαίνεται στα αριστερά της εικόνας είναι ένα άσχετο αστέρι του υποβάθρου.
NASA, ESA, CSA, Anne-Marie Lagrange (CNRS, UGA), Mahdi Zamani (ESA/Webb)

Τι δείχνει η εικόνα του Webb

Στην εικόνα που συνδυάζει δεδομένα από το MIRI (Mid-Infrared Instrument) του Webb και το SPHERE του VLT (Very Large Telescope), το φως του αστέρα TWA 7 έχει αφαιρεθεί τεχνητά για να αποκαλυφθούν οι κοντινές πηγές. Ένα πορτοκαλί στίγμα κοντά στη θέση του αστέρα – γύρω στη θέση 2 η ώρα – ταυτοποιείται ως ο πλανήτης TWA 7 b, ενώ ένα πιο απομακρυσμένο πορτοκαλί στίγμα είναι απλώς ένα αστέρι υποβάθρου. Γύρω από τον αστέρα διακρίνεται ένας γαλάζιος δίσκος σκόνης, ενδεικτικός ενός νεαρού πλανητικού συστήματος σε εξέλιξη.

Ο TWA 7 b: Ίσως ο πρώτος πλανήτης που “σκαλίζει” τον δίσκο του

Ο πλανήτης TWA 7 b εκτιμάται πως έχει μάζα περίπου 0,3 φορές της μάζας του Δία (δηλαδή όσο ο Κρόνος) και θερμοκρασία περίπου 47°C. Βρίσκεται σε απόσταση 50 φορές μεγαλύτερη από εκείνη της Γης προς τον Ήλιο – δηλαδή περίπου όσο η τροχιά του Ποσειδώνα.

Αξιοσημείωτο είναι πως το αντικείμενο εντοπίζεται μέσα σε ένα “κενό” του δίσκου σκόνης, κάτι που ταιριάζει με τα θεωρητικά μοντέλα για πλανήτες που “σμιλεύουν” τη δομή αυτών των δίσκων. Αν επιβεβαιωθεί, αυτή θα είναι η πρώτη φορά που πλανήτης απεικονίζεται άμεσα μέσα σε δίσκο συντριμμιών, πιθανώς προσφέροντας και την πρώτη παρατήρηση ενός φαινομένου “trojan disk” – σκόνης που παγιδεύεται στην τροχιά του πλανήτη.

Ο αστέρας TWA 7 (ή CE Antilae)

Ηλικία: Περίπου 6,4 εκατομμύρια έτη
Τύπος: Ερυθρός νάνος
Απόσταση από τη Γη: ~34 έτη φωτός
Τοποθεσία: Στην περιοχή TW Hydrae
Ιδιαιτερότητα: Διαθέτει τρεις δακτυλίους σκόνης με εμφανή “κενά”, κάτι που υποδηλώνει παρουσία πλανητών

Τι λένε οι επιστήμονες

Η Anne-Marie Lagrange, επικεφαλής της έρευνας, δήλωσε:

«Οι παρατηρήσεις μας αποκαλύπτουν έναν ισχυρό υποψήφιο πλανήτη που φαίνεται να διαμορφώνει τη δομή του δίσκου του TWA 7, ακριβώς στη θέση που περιμέναμε.»

Η Mathilde Malin από το Johns Hopkins University πρόσθεσε:

«Το Webb μας δίνει για πρώτη φορά τη δυνατότητα να απεικονίσουμε πλανήτες με μάζες αντίστοιχες του ηλιακού μας συστήματος – μια μεγάλη πρόοδος στην κατανόηση της γέννησης των πλανητών.»

Το James Webb αποδεικνύει ξανά την αξία του

Οι παρατηρήσεις έγιναν με χρήση κορονογράφου, που μπλοκάρει το φως του αστέρα ώστε να αποκαλυφθούν πολύ πιο αμυδρές πηγές κοντά του – μια τεχνική που ονομάζεται απεικόνιση υψηλής αντίθεσης. Πρόκειται για ένα ακόμη επίτευγμα του JWST, που ήδη αλλάζει τα δεδομένα στην αστρονομία, ερευνώντας πλανήτες, νεφελώματα και τις απαρχές του σύμπαντος.

Περισσότερα εδώ.

Αναζητήστε όλα τα νέα προϊόντα στο κατάστημα
Ρεπέλλα Φωτογραφικά.

To pttlgr στηρίζεται για την λειτουργία του στους αναγνώστες του!
Μπορείς να βοηθήσεις με μία μικρή δωρεά!
Υποστηρίξτε το pttlgr ακόμα και με μόλις 1€ – χρειάζεται μόνο ένα λεπτό. Εάν μπορείτε, σκεφτείτε να μας υποστηρίξετε με ένα ποσό κάθε μήνα.
Σας ευχαριστούμε.

Στηρίξτε το pttlgr και την προσπάθεια μας για έγκυρη και άμεση ενημέρωση ακολουθώντας μας
σε Instagram, YouTube και Facebook!

Ακολουθήστε το pttlgr στα Google News, εδώ!