48 χρόνια Voyager 1: Το “Pale Blue Dot” και το Οικογενειακό Πορτραίτο του Ηλιακού Συστήματος

9th Σεπτέμβριος 2025

Στις 5 Σεπτεμβρίου 1977 εκτοξεύτηκε από το Ακρωτήριο Κανάβεραλ το διαστημικό σκάφος Voyager 1 της NASA, με στόχο την κοντινή μελέτη του Δία και του Κρόνου.

Σαράντα οκτώ χρόνια μετά, το Voyager 1 συνεχίζει να ταξιδεύει στο Διάστημα, έχοντας ξεπεράσει τα όρια του ηλιακού μας συστήματος και εξερευνώντας πλέον τον διαστρικό χώρο.

Για να τιμήσει την επέτειο, η NASA δημοσίευσε ξανά το ιστορικό υλικό από τη συνέντευξη Τύπου της 6ης Ιουνίου 1990, όταν παρουσιάστηκε το περίφημο “Solar System Family Portrait” — μια μωσαϊκή εικόνα των πλανητών, που κατέγραψε το Voyager 1 στις 14 Φεβρουαρίου 1990.

Το “Solar System Family Portrait”

Η εικόνα τραβήχτηκε σε απόσταση 6 δισεκατομμυρίων χιλιομέτρων από τον Ήλιο, όταν το Voyager 1 είχε ήδη ολοκληρώσει τις κοντινές διελεύσεις από τους πλανήτες-γιγάντες. Στη μωσαϊκή σύνθεση διακρίνονται έξι από τους οκτώ πλανήτες του Ηλιακού Συστήματος. Κάθε πλανήτης εμφανίζεται ως μια κουκκίδα φωτός, με μέγεθος μόλις ενός pixel.

Η Γη ως “Pale Blue Dot”

Ανάμεσα στις κουκκίδες αυτές ξεχώρισε μια σχεδόν αόρατη μπλε κουκκίδα: η Γη. Ο Carl Sagan, μέλος της επιστημονικής ομάδας του Voyager και σπουδαίος εκλαϊκευτής της επιστήμης, ήταν εκείνος που την βάφτισε “Pale Blue Dot” (Ωχρή Γαλάζια Κουκκίδα).

Στη διάρκεια της συνέντευξης είπε:

«Αυτό είναι το σπίτι μας — μια γαλάζια κουκκίδα. Εκεί έζησε κάθε άνθρωπος που γνωρίσατε ποτέ, κάθε ανθρώπινο ον που υπήρξε ποτέ. Είναι μια πολύ μικρή σκηνή σε μια τεράστια κοσμική αρένα. Αυτό το βλέμμα μάς υπενθυμίζει την ευθύνη να προστατεύσουμε και να αγαπήσουμε αυτή τη γαλάζια κουκκίδα, το μοναδικό μας σπίτι».

Αργότερα, τα λόγια του εξελίχθηκαν σε ολόκληρο δοκίμιο-μανιφέστο, που έγινε κλασικό κείμενο της σύγχρονης αστρονομίας και φιλοσοφίας.

Η κληρονομιά των Voyager

Το Voyager 1 εκτοξεύτηκε στις 5 Σεπτεμβρίου 1977, δύο εβδομάδες μετά το Voyager 2. Στόχος της κύριας αποστολής ήταν οι κοντινές διελεύσεις από τον Δία και τον Κρόνο, μελετώντας τόσο τους πλανήτες όσο και τους δορυφόρους τους.

Το Voyager 1 παρείχε τις πρώτες λεπτομερείς εικόνες του δορυφόρου Ιώ με τα ενεργά ηφαίστεια.
Το Voyager 2, συνεχίζοντας την επέκταση της αποστολής, επισκέφτηκε τον Ουρανό το 1986 και τον Ποσειδώνα το 1989, παραμένοντας μέχρι σήμερα η μόνη αποστολή που έχει επισκεφτεί αυτούς τους πλανήτες.

Η συνέντευξη Τύπου του 1990 με τον Ed Stone (επιστημονικό υπεύθυνο της αποστολής) και τον Carl Sagan δεν ήταν απλώς μια παρουσίαση εικόνων, αλλά και ένας απολογισμός των κοσμοϊστορικών ανακαλύψεων.

Η νέα αποστολή: Voyager Interstellar Mission

Μετά την ολοκλήρωση των πλανητικών διελεύσεων, τα δύο σκάφη ξεκίνησαν μια νέα φάση: την Voyager Interstellar Mission. Ο στόχος ήταν να εντοπίσουν το όριο της ηλιόσφαιρας (heliosphere), της “φούσκας” που δημιουργεί ο Ήλιος με τον ηλιακό άνεμο, και να εισέλθουν στον διαστρικό χώρο.

Το Voyager 1 πέρασε το όριο το 2012, σε απόσταση 122 AU (αστρονομικές μονάδες), περίπου 18 δισ. χλμ. από τον Ήλιο.
Το Voyager 2 ακολούθησε το 2018, σε απόσταση 119 AU.
Οι μετρήσεις έδειξαν ότι η ηλιόσφαιρα λειτουργεί σαν ασπίδα, μειώνοντας τα κοσμικά σωματίδια που φτάνουν στη Γη κατά περίπου 2/3.

Σήμερα (2025)

Το Voyager 1 βρίσκεται περίπου 25 δισ. χιλιόμετρα από τη Γη.
Το Voyager 2 περίπου 21 δισ. χιλιόμετρα.

Παρά την ηλικία τους, τα δύο σκάφη συνεχίζουν να εκπέμπουν σήματα, στέλνοντας πολύτιμα δεδομένα για τον διαστρικό χώρο.

Περισσότερες πληροφορίες: NASA Voyager Mission

Αναζητήστε όλα τα νέα προϊόντα στο κατάστημα
Ρεπέλλα Φωτογραφικά.

To pttlgr στηρίζεται για την λειτουργία του στους αναγνώστες του!
Μπορείς να βοηθήσεις με μία μικρή δωρεά!
Υποστηρίξτε το pttlgr ακόμα και με μόλις 1€ – χρειάζεται μόνο ένα λεπτό. Εάν μπορείτε, σκεφτείτε να μας υποστηρίξετε με ένα ποσό κάθε μήνα.
Σας ευχαριστούμε.

Στηρίξτε το pttlgr και την προσπάθεια μας για έγκυρη και άμεση ενημέρωση ακολουθώντας μας
σε Instagram, YouTube και Facebook!

Ακολουθήστε το pttlgr στα Google News, εδώ!