Τα τελευταία δύο χρόνια η Tokina κυκλοφόρησε δύο (2) νέες σειρές φακών για χρήστες DSLR, τις σειρές Opera και atx-i, καθώς και την σειρά φακών Firin για χρήστες mirrorless.

Οι φακοί των εν λόγω σειρών έλαβαν πολύ θετικά reviews για την εξαιρετική ποιότητα εικόνας και τις επιδόσεις τους.

Μόλις πριν λίγες ημέρες ανακοινώθηκε μία ακόμη σειρά φακών, που προορίζεται για το πολύ απαιτητικό και διαρκώς αναπτυσσόμενο γκρουπ χρηστών mirrorless.

Η νέα σειρά ονομάζεται “atx-m” και ο εισαγωγικός φακός της είναι ο atx-m 85mm F/1.8 FE, ένας νέος medium prime telephoto φακός που σχεδιάστηκε για τις μηχανές Sony E-mount cameras.

Συγκριτικά με την premium high-end σειρά Firin, η σειρά atx-m θα είναι πιο προσιτή στο κοινό, απευθυνόμενη κυρίως στους semi-pro χρήστες, ενώ παράλληλα θα διατηρήσει τις προηγμένες τεχνολογίες και την υψηλή ποιότητα των οπτικών.

Ο φακός κατασκευάζεται σύμφωνα με τις επίσημες προδιαγραφές της Sony, κάτι πολύ σημαντικό που βεβαιώνει την πολύ υψηλή ποιότητα και την υποστήριξη των πιο πρόσφατων λειτουργιών.

Με άλλα λόγια ο φακός είναι σχεδιασμένος και κατασκευασμένος σύμφωνα με τα καλύτερα στάνταρ, και φυσικά δεν πρόκειται για προϊόν reverse engineering.

Όσον αφορά την ονομασία της νέας σειράς, η διατήρηση του “atx” δηλώνει ότι οι προηγμένες τεχνολογίες της Tokina είναι παρούσες και σε αυτή την νέα σειρά, ενώ το γράμμα “m”, το οποίο η Tokina αναφέρει ότι προέρχεται από το “motif” και “mirrorless”, σημαίνει ότι ο σχεδιασμός και οι προδιαγραφές των νέων φακών της σειράς θα βοηθήσουν τον φωτογράφο να δημιουργήσει εικόνες με μηχανές mirrorless.

Ποιότητα κατασκευής, σχεδιασμός και χειρισμός φακού

Ο νέος φακός atx-m 85mm FE (ο φακός παραχωρήθηκε απευθείας από την Tokina Ιαπωνίας) έχει ένα μοντέρνο και λείο σχεδιασμό, παρεμφερή με την σειρά φακών Firin, και είναι πιστός στις νέες προδιαγραφές όλων των νέων φακών της Tokina των τελευταίων δύο ετών.
Ο φακός έχει ένα βαθύ μαύρο χρώμα με γυαλιστερό τελείωμα συγκριτικά με την ματ απόχρωση της σειράς Firin, και από πλευράς εξωτερικού σχεδιασμού αυτή είναι η μοναδική διαφορά μεταξύ τους.

Λόγω της μεταλλικής του κατασκευής, το βάρος του φακού ανέρχεται στα 640 γραμμάρια χωρίς τα εμπρός και πίσω καπάκια, και το παρασολείγ.
Παρότι η διάμετρος του είναι κοντά στα 80mm, ο φακός κάθεται ωραία στο σώμα της μηχανής και δεν “γέρνει” προς τα εμπρός στην σειρά μηχανών Sony A7.

• 

• 

• 

Παρόλα αυτά, όταν χρησιμοποιηθεί σε μικρότερο σώμα, στην περίπτωση μας μια Sony A5000, το φακός μοιάζει τεράστιος και κυριολεκτικά εξαφανίζει το σώμα της μηχανής.

• 

• 

• 

Η μοντούρα είναι μεταλλική και δυστυχώς δεν διαθέτει προστατευτική τσιμούχα για την αποφυγή εισόδου σκόνης στον αισθητήρα, ένα κοινό πρόβλημα σε όλες τις μηχανές mirrorless.

Οι ηλεκτρονικές επαφές στην μοντούρα διασφαλίζουν πλήρη συμβατότητα με το σόμα της μηχανής, κάτι που σημαίνει ότι μεταφέρονται σωστά όλες οι πληροφορίες EXIF και απόστασης, ενώ οι λειτουργίες Eye-AF, focus peaking και ο σταθεροποιητής εικόνας 5 αξόνων δουλεύουν άψογα.

Το δαχτυλιδι εστίασης έχει μεγάλο μέγεθος με καλό σταθερό πιάσιμο, και πολύ ομαλή αίσθηση κατά την εστίαση.

Στο εξωτερικό δεν υπάρχει δακτύλιος διαφραγμάτων καθώς το διάφραγμα ελέγχεται ηλεκτρονικά και εκτός από το μεγάλο δαχτυλίδι εστίασης, δεν υπάρχει κάποιο άλλο κουμπί ή διακόπτης στον φακό, όπως επίσης δεν υπάρχει και δείκτης μέτρησης της απόστασης εστίασης.

• 

• 

• 

• 

Το παρασολέιγ BH-727 που δίνεται μαζί με τον φακό είναι φτιαγμένο από πλαστικό και έχει μαύρη ματ αποχρωση, μπορεί να αποθηκευτει στον φακό αν κουμπωθεί από την ανάποδη, έχει κανονικό μέγεθος και δεν εκτείνεται πολύ όταν είναι φορεμένο.
Προστατεύει το μεγαλό εμπρόσθιο κρύσταλλο και επίσης αποτρέπει τυχόν ανεπιθύμητα οπτικά σφάλματα από το εισερχόμενο φως.

• 

• 

Η σπείρα των φίλτρων δέχεται κανονικά βιδωτά φίλτρα και έχει διάσταση 72mm και σε περίπτωση που δεν χρησιμποιηθούν δύο ή περισσότερα φίλτρα ταυτόχρονα, δεν θα υπάρξει ορατό βινιετάρισμα.

*Σημειώσεις Δοκιμών*

Όλα τα εσωτερικά τεστ πραγματοποιήθηκαν στο στούντιο μου σε ελεγχόμενο φωτιστικά περιβάλλον.
Δημιουργήθηκαν συγκεκριμένα φωτιστικά σενάρια βασισμένα στις ανάγκες του κάθε τεστ
Το Chart Test που χρησιμοποιήθηκε είναι “ISO 12233“.
Τα υπόλοιπα εργαλεία που χρησιμοποιήθηκαν ήταν τα i) SpyderCheckr24 & ii) Spyder LensCal.

Οι παρακάτω μηχανές χρησιμοποιήθηκαν για τις ανάγκες των τεστ : I) Sony A7 mkII, II) Sony A5000 and III) *Nikon Z 6 (μεσω του αντάπτορα TZE-01).

*Παρακαλώ να σημειωθεί ότι ο φακός Tokina atx-m 85mm F1.8 FE (όπως επίσης και οι φακοί Tokina Firin) δεν έχει σχεδιαστεί για χρήση με τις μηχανές Nikon Z οπότε ο κατασκευαστής δεν μπορεί να εγγυηθεί την απόδοση του φακού όταν χρησιμοποιείται αντάπτορας τρίτου κατασκευαστή.*

Παρόλα αυτά, επειδή διαθέτω μηχανή Nikon Z 6 με τον αντάπτορα Techart TZE, αποφάσισα να δοκιμάσω τον φακό με την Nikon Z 6, ελπίζοντας οι πληροφορίες να φανούν χρήσιμες σε αντίστοιχους χρήστες Nikon.

Autofocus

Ο φακός διαθέτει μοτέρ εστίασης ST-M, το οποίο είναι σχεδόν αθόρυβο κατά την χρήση του, ενώ η ταχύτητα εστίασης είναι πολύ γρήγορη και ακριβής στην Sony A7mkII, ακόμα και όταν χρησιμοποιηθεί ανοιχτό διάφραγμα F/1.8.

Η λειτουργία Eye-AF επίσης δουλεύει σωστά και με ακρίβεια, και σε περίπτωση χειροκίνητης εστίασης, οι λειτουργίες Focus Peaking και MF Assist function δουλεύουν σωστά χάρη στην μετάδοση των δεδομένων μέσω των ηλεκτρονικών επαφών.

Να σημειωθεί ότι δεν υπάρχει διακόπτης επιλογής AF/MF στον φακό, αλλά μπορεί να επιτευχθεί ακριβής χειροκίνητη εστίαση οποιαδήποτε στιγμή αν ο χρήστης περιστρέψει το δαχτυλίδι εστίασης και η λειτουργία εστίασης βρίσκεται στο DMF (Direct Manual Focus).

Η ελάχιστη απόσταση εστίασης είναι 80cm, και σε γενικές γραμμές δεν αντιμετώπισα κάποιο πρόβλημα κατά την εστίαση σε κοντινά θέματα.

Όσον αφορα τους χρήστες Nikon Z, όταν ο φακός χρησιμοποιήθηκε σε μηχανή Nikon Z6 με τον αντάπτορα TZE-01, η ταχύτητα αυτόματης εστίασης παραμένει πολύ γρήγορη και ακριβής, κάτι που θυμίζει native φακό από πλευράς απόδοσης. Οι λειτουργίες Eye-AF και Focus Peaking επίσης δουλεύουν σωστά.

Autofocus σε βίντεο

Σχετικά με την χρήση για βίντεο, η λειτουργία Full Time Autofocus (AF-F) δουλεύει πολύ καλά και αξιόπιστα από διάφραγμα f2.8 και έπειτα, καθώς παρατήρησα μερικά προβλήματα hunting όταν χρησιμοποίησα ανοιχτά διαφράγματα.
Ωστόσο, αυτό είναι κάτι που συνδέεται πλήρως με την αντίθεση και την διαφορά απόστασης μεταξύ υποκειμένου και φόντου, οπότε δεν πρόκειται για θέμα που θα αναπαράγεται κάθε φορά και ασφαλώς δεν είναι κάτι σοβαρό.

Οπτική σχεδίαση

Ο φακός διαθέτει οπτική σχεδίαση με 10 στοιχεία σε 7 ομαδες, συμπεριλαμβανομένου και ενός (1) στοιχείου SD Low Dispersion Glass, το οποίο επιτρέπει μέγιστη ανάλυση με ελάχιστες χρωματικές εκτροπές και οξύτητα σε όλο το κάδρο.

Ο φακός επίσης διαθέτει την επίστρωση Super Low Reflection Multi-Coating της Tokina, η οποία παρέχει εξαιρετικά επίπεδα αντίθεσης σε όλο το κάδρο και φυσική αναπαραγωγή χρωμάτων, ενώ απωθεί τυχόν σταγονίδια νερού/λαδιού/σκόνης.

Τεχνικές Προδιαγραφές

1. Μοντούρα: Sony E
2. Εστιακό Μήκος: 85mm
3. Συμβατότητα: FX, DX
4. Μέγιστο Διάφραγμα: f/1.8
5. Ελάχιστο Διάφραγμα f/16
6. Γωνία Θέασης (φορμά FX): 28.5°
7. Στοιχεία: 10
8. Ομάδες: 7
9. Λεπίδες Διαφράγματος: 9
10. Στοιχεία SD (Low Dispersion) Glass: 1
11. Διάμετρος Φίλτρου: 72mm
12. Οπτική Σταθεροποίηση : Μ/Δ
13. Autofocus: Ναι
14. Λειτουργία Εστίασης: Αυτόματη με χειροκινήτη παρέμβαση
15. Ελάχιστη Απόσταση Εστίσης: 0.8m
16. Μήκος: 93.23mm
17. Διάμετρος: 80mm
18. Βάρος: 645 γραμμάρια
19. Σκίαστρο: Στρογγυλό τύπου Bayonet BH-727

• 

• 

Οξύτητα (Lab Test)

Ο φακός έχει πολύ καλά αποτελέσματα στο κέντρο με διάφραγμα F/1.8 και καλά επίπεδα οξύτητας στις άκρες του κάδρου.
Από διάφραγμα F/2 μέχρι F/2.8 το κέντρο διατηρεί τα πολύ καλά επίπεδα οξύτητας και η οξύτητα στα άκρα βελτιώνεται, λαμβάνοντας έτσι μια πολύ καλή συνολική βαθμολογία στην οξύτητα από άκρο σε άκρο.

• 

• 

• 

• 

• 

• 

• 

• 

• 

• 

• 

• 

• 

• 

• 

Από F/4 έως F/8 η οξύτητα στο κέντρο είναι εξαιρετική και στις άκρες σε πολύ καλά επίπεδα, κάτι που μεταφράζεται σε εξαιρετική βαθμολογία στην συνολική οξύτητα σε όλο το κάδρο.
Από διάφραγμα F/9 αρχίζει να εμφανίζεται το Diffraction, κάτι που μειώνει ελάχιστα την συνολική οξύτητα στην εικόνα.
Από διάφραγμα F/11 η συνολική οξύτητα μειώνεται περισσότερο, κάτι που μεταφράζεται σε μια καλή συνολικά βαθμολογία, λόγω της απώλειας στις λεπτομέρειες.

Οξύτητα (σε πραγματικές συνθήκες)

Ανεξάρτητα από το πόσο καλά μπορεί να είναι τα εργαστηριακά τεστ, καθώς μπορούν να δείξουν τυχόν πιθανές ατέλειες στο σχεδιασμό φακών, κατά τη γνώμη μου είναι επίσης πολύ σημαντικό να ελέγχεται ο φακός με δοκιμές σε πραγματικές συνθήκες σε εξωτερικούς χώρους.

Σε αυτή την πολύ απλή φωτογραφία τοπίου λίγο μετά την δύση του ηλίου, η βαθμολογία και η απόδοση στο lab test επαληθεύτηκε καθώς ο φακός απέδωσε πολύ καλά επίπεδα οξύτητας από F/1.8 έως F/2.8 στο κέντρο και καλά επίπεδα στις άκρες, και εξαιρετικά συνολικά επίπεδα οξύτητας σε όλο το κάδρο μεταξύ διαφράγματος F/4 και F/8.

• 

• 

• 

• 

• 

• 

Focus Shift

Focus Shift είναι ένα οπτικό πρόβλημα που μπορεί να προκαλέσει θολές εικόνες και αρκετά σφάλματα εστίασης όταν χρησιμοποιείται φακός με μεγάλα διαφράγματα και συνήθως τα θέματα να βρίσκονται σε κοντινή απόσταση εστίασης.

Στην περίπτωση του Tokina atx-m 85mm F1.8 FE σύμφωνα με τα τεστ μου, δεν διαπίστωσα ορατή μεταβολή όταν αλλάζει το διάφραγμα.
Ο στόχος ήταν ένα εργαλείο Spyder LensCal και είχε τοποθετηθεί στην ελάχιστη απόσταση εστίασης του φακού στα 80 εκατοστά.

Bokeh (ανεστίαστο τμήμα κάδρου)

Ο φακός διαθέτει εννέα (9) λεπίδες διαφράγματος και σε συνδυασμό με το μεγάλο εμπρόσθιο κρύσταλλο, μπορεί και παράγει πολύ ομαλό bokeh όπως επίσης και όμορφες ομαλές μεταβάσεις ανάμεσα στις περιοχές εστίασης.
Αυτό δικαιολογεί την μεγάλη διάμετρο του φακού, συγκριτικά με αντίστοιχους φακούς, όπως για παράδειγμα τον φακό Sony 85mm F1.8 FE, που σημαίνει ότι η Tokina αποφάσισε να “θυσιάσει” το συνολικό μέγεθος του φακού με σκοπό την ακόμα καλύτερη απόδοση με ομαλότερο bokeh καθώς και περισσότερο στρογγυλά σημεία σε περιοχές εκτός εστίασης.

• 

• 

• 

• 

Να σημειωθεί ότι στις άκρες του κάδρου υπάρχει μια μικρή παραμόρφωση στο bokeh (“cats-eye”), κάτι που εντοπίζεται στους περισσότερους φακούς με εστιακό μήκος 85mm, αλλά από την εμπειρία μου η παραμόρφωση είναι αισθητά χαμηλότερη στον φακό Tokina atx-m 85mm συγκριτικά με αντίστοιχης κατηγορίας φακούς.

Chromatic Aberration

Οι χρωματικές εκτροπές (chromatic aberrations ή fringing) είναι οι πράσινοι και μώβ χρωματικοί άξονες γύρω από τις περιοχές με “δύσκολες” μεταβάσεις της αντίθεσης.

Στην περίπτωση του Tokina atx-m 85mm F1.8, οι χρωματικές εκτροπές ελέγχονται πολύ καλά χάρη στην οπτική σχεδίαση του φακού.
Στα τεστ διαπιστώθηκε χρωματική εκτροπή περίπου τριών (3) pixel σε όλα τα διαφράγματα, κάτι που διορθώνεται πολύ εύκολα στην επεξεργασία χωρίς επιπτώσεις, παρόλο που κατά την διάρκεια συγγραφής αυτού του άρθρου, η Adobe δεν είχε διαθέσει κάποιο προφίλ του φακού με αυτόματες διορθώσεις για τα Adobe Camera Raw/Photoshop/Lightroom.

• 

• 

• 

• 

• 

Το τεστ πραγματοποιήθηκε σε ελεγχόμενο φωτιστικό σενάριο στο στούντιο.
Ο στόχος ήταν ένα εργαλείο Spyder LensCal και είχε τοποθετηθεί στην ελάχιστη απόσταση εστίασης του φακού στα 80 εκατοστά.

Η μηχανή ήταν μια Sony A7mkII η οποία στηριζόταν σε τρίποδο Slik ProCF-833 με κεφαλή Slik PBH635AS.

Flaring

Χάρη στην αποκλειστική τεχνολογία επιστρώσεων Multi Coating της Tokina ο φακός atx-m 85mm F1.8 FE αποδίδει πολύ καλά όταν η λήψη πραγματοποιείται κόντρα σε πολύ ισχυρές φωτιστικές πηγές.
Σε όλα τα τεστ που έκανα για αυτό το review, υπάρχουν μερικά αμυδρά σημάδια flaring μετά από διάφραγμα F/8, τα οποία εύκολα μπορούν να αφαιρεθούν στην επεξεργασία.

• 

• 

• 

• 

• 

• 

• 

• 

• 

• 

Color Rendering

Όπως αναφέρθηκε και πριν, χάρη στην αποκλειστική τεχνολογία επιστρώσεων Super Low Reflection Multi Coating της Tokina, η απόδοση των χρωμάτων του atx-m 85mm F1.8 FE είναι εξαιρετική καθώς ο φακός αποδίδει φυσικά χρώματα χωρίς υπέρ-κορεσμό.
Η χρωματική απόδοση έχει άμεση σχέση με την αντίθεση (contrast) και η απόδοση αντίθεσης του φακού είναι επίσης πολύ καλή, καθώς καταγράφει με ακρίβεια τα όρια των περιοχών με διαφορετικά επίπεδα φωτεινότητας.

• 

• 

Vignetting

Υπάρχει μέτρια μείωση του φωτός (βινιετάρισμα) προς τις άκρες του κάδρου μεταξύ διαφραγμάτων F/1.8 και F/2.8, η οποία μπορεί να διορθωθεί στην επεξεργασία.

Κατεβάζοντας το διάφραγμα μειώνονται τα επίπεδα του βινιεταρίσματος, και από διάφραγμα F/4 παύει να είναι ορατό.
Παρόλα αυτά για τα περισσότερα θέματα αυτό δεν καθιστά κάποιο πρόβλημα, όμως όπως ανέφερα πριν, μπορεί να διορθωθεί στα Adobe Camera Raw/Photoshop/Lightroom.

• 

• 

Comatic Aberration (Coma)

Coma είναι μια οπτική εκτροπή που προσβάλλει το φως εκτός άξονα και προκαλείται από την καμπυλότητα των κύριων επιπέδων του οπτικού συστήματος.

Το coma γίνεται εμφανές όταν οι φωτεινές ακτίνες από την πηγή εισέρχονται στον φακό με έμμεση γωνία προκαλώντας την εκτροπή της εικόνας.

Το αποτέλεσμα είναι ένα “κομματικό” σημείο σε σχήμα, που έχει ένα φωτεινό κεντρικό πυρήνα με τριγωνικές άκρες που εκτείνεται προς τον οπτικό άξονα του φακού.

Σχετικά με την απόδοση του φακού Tokina atx-m 85mm F1.8 FE, το coma είναι εμφανές σε χαμηλά επίπεδα στις άκρες του κάδρου με διάφραγμα μεταξύ F/1.8 και F/2.8, και παύει να είναι ορατό μετά το διάφραγμα F/3.2.

Στην περίπτωση χρήσης του φακού για αστροφωτογραφία, και λόγω του μεγάλου εστιακού του μήκους, εκτιμώ ότι θα χρησιμοποιηθεί κυρίως για φωτογράφιση deep sky astrophotography, επομένως επιλέγοντας διάφραγμα F/4 για περισσότερο αυξημένες λεπτομέρειες, δεν θα υπάρξει κάποιο ορατό σημάδι coma.

Distortion

Σύμφωνα με τα τεστ, υπάρχει μια μικρή παραμόρφωση τύπου pincushion, αλλά όχι κάτι το σοβαρό και σε γενικές γραμμές δεν θα επηρεάσει τις εικόνες σας.

• 

• 

• 

• 

Συμπέρασμα

Μια πολύ καλή επιλογή στην κατηγορία medium telephoto, ένας ιδανικός prime φακός για χρήση σε χαμηλές συνθήκες φωτισμού σε φωτογραφία και βίντεο (πορτραίτα, τοπία κτλ), με εξαιρετική οπτική απόδοση, πολύ ομαλό bokeh, γρήγορο και ακριβές autofocus, με premium εμφάνιση και συμπαγής κατασκευή, και όλα αυτά σε πολύ ανταγωνιστική τιμή.

Δείγματα Φωτογραφιών με τον Tokina atx-m 85mm F1.8 FE

• 

• 

• 

•