Mars Reconnaissance Orbiter: Γιορτάζει 15 χρόνια στον Άρη, αυτές είναι οι σπουδαιότερες εικόνες που μας έχει στείλει!
Κοινοποίηση:
Το Mars Reconnaissance Orbiter της NASA γιορτάζει τα 15 χρόνια από τότε που έφυγε από την Γη για τον Άρη.
Το διαστημικό σκάφος που βρίσκεται σε τροχιά γύρω από τον Άρη, μελετά τις θερμοκρασίες στη λεπτή ατμόσφαιρα του, καταγράφει με ραντάρ στοιχεία για το υπέδαφος και ανιχνεύει ορυκτά στην επιφάνεια του πλανήτη.
Αλλά ίσως αυτό για το οποίο έχει γίνει γνωστό είναι οι εκπληκτικές εικόνες που βγάζει.
Μεταξύ των οργάνων του, το MRO έχει τρεις κάμερες:
Mars Color Imager (MARCI), με fisheye φακό που βγάζει εικόνες καθημερινά
Context Camera (CTX), η οποίαπαρέχει ασπρόμαυρες εικόνες του εδάφους, πλάτους 30 χιλιομέτρων. Αυτές οι εικόνες, με τη σειρά τους, προσφέρουν στοιχεία για τις εικόνες που παρέχονται από την τρίτη κάμερα του MRO
High-Resolution Imaging Science Experiment (HiRISE), η οποία παράγει τις πιο εντυπωσιακές εικόνες. Με δυνατότητα μεγέθυνσης της επιφάνειας του πλανήτη στην υψηλότερη ανάλυση, οι λεπτομερείς έγχρωμες εικόνες από την HiRISE έχουν καταγράψει δραματικές σκηνές: χιονοστιβάδες που πέφτουν, ουρανοξύστες σκόνης και άλλα χαρακτηριστικά ενός μεταβαλλόμενου τοπίου. Η κάμερα παρείχε επίσης εικόνες άλλων διαστημικών σκαφών της NASA στον Άρη, όπως των Rover, Curiosity και Opportunity.
Το MRO έχει ακόμη στοχεύσει με την κάμερα HiRISE τη Γη και τον Phobos (Φόβος), ένα από τα δύο φεγγάρια του Άρη.
Από το 2006 μέχρι τις αρχές Αυγούστου, η HiRISE είχε τραβήξει 6.882.204 εικόνες, δημιουργώντας 194 terabytes δεδομένων.
Οι ακόλουθες εικόνες είναι μόνο μια ματιά του εκπληκτικού έργου που πραγματοποίησαν και οι τρεις κάμερες στο MRO, το οποίο διαχειρίζεται το Jet Propulsion Laboratory της NASA, στη Νότια Καλιφόρνια.
A Martian Sky Scraper
Καθώς η HiRISE βλέπει μεγάλες επιφάνειες της επιφάνειας του Άρη, ανακαλύπτει περιστασιακά εκπλήξεις όπως αυτός ο πανύψηλος διάβολος σκόνης, ο οποίος συλλήφθηκε από τα 297 χιλιόμετρα πάνω από το έδαφος. Το μήκος αυτής της σκιάς του ανεμοστρόβιλου δείχνει ότι είχε ύψος πάνω από 800 μέτρα – περίπου το μέγεθος του Burj Khalifa των Ηνωμένων Αραβικών Εμιράτων, του ψηλότερου κτηρίου στη Γη.
Avalanche Alert
Η HiRISE έχει φωτογραφίσει χιονοστιβάδες. Καθώς οι εποχικοί πάγοι εξατμίστηκαν την άνοιξη, αυτοί οι απότομοι βράχοι ύψους 500 μέτρων, στο βόρειο πόλο του Άρη, άρχισαν να καταρρέουν. Τέτοιοι βράχοι αποκαλύπτουν τις βαθιές χρονικές κλίμακες στον πλανήτη, εκθέτοντας τα πολλά στρώματα πάγου και σκόνης που έχουν εγκατασταθεί σε διαφορετικές εποχές. Όπως και οι δακτύλιοι ενός δέντρου, κάθε στρώμα έχει μια ιστορία που λέει στους επιστήμονες για το πώς άλλαζε το περιβάλλον.
That’s Going to Leave a Dent
Ο Άρης έχει λεπτή ατμόσφαιρα – είναι μόλις 1% πυκνή όσο αυτή της Γης. Ως αποτέλεσμα, υπάρχει μικρότερη προστασια για την καύση διαστημικών επισκεπτών. Αυτό σημαίνει ότι οι μεγαλύτεροι μετεωρίτες διαπερνούν πιο εύκολα την ατμόσφαιρα του Κόκκινου Πλανήτη σε σχέση με την ατμόσφαιρα της Γης. Η κάμερα CTX εντόπισε πάνω από 800 νέους κρατήρες κατά την αποστολή του MRO. Αφού η CTX εντόπισε αυτόν τον κρατήρα, οι επιστήμονες πήραν μια πιο λεπτομερή εικόνα με την HiRISE. Ο κρατήρας εκτείνεται σε διάμετρο περίπου 30 μέτρων και περιβάλλεται από μια μεγάλη ζώνη έκρηξης. Εξετάζοντας τα συντρίμμια που ρίχνονται προς τα έξω κατά το σχηματισμό ενός κρατήρα – οι επιστήμονες μπορούν να μάθουν περισσότερα για την πρόσκρουση. Η έκρηξη που δημιούργησε αυτόν τον κρατήρα έριξε συντρίμμια έως και 15 χιλιόμετρα μακριά.
The Face of Time
Το έδαφος αλλάζει με την πάροδο του χρόνου, οπότε το να υπάρχει ένα διαστημικό σκάφος στον Άρη για χρόνια προσφέρει μια μοναδική προοπτική. “Όσο περισσότερο κοιτάζουμε, τόσο περισσότερο ανακαλύπτουμε”, δήλωσε η Leslie Tamppari, αναπληρωτής επιστήμονας του MRO στο JPL. “Πριν από το MRO, δεν ήταν ξεκάθαρο τι πραγματικά άλλαξε στον Άρη. Πιστεύαμε ότι η ατμόσφαιρα ήταν τόσο λεπτή που δεν υπήρχε σχεδόν καμία κίνηση της άμμου και ότι η κίνηση των αμμόλοφων έγινε στο αρχαίο παρελθόν.” Τώρα ξέρουμε ότι αυτό δεν ισχύει. “False color” έχει προστεθεί σε αυτήν την εικόνα για να τονίσει ορισμένες λεπτομέρειες, όπως οι κορυφές των αμμόλοφων και των πτυχών τους. Πολλοί από αυτούς τους αμμόλοφους μεταναστεύουν, όπως κάνουν στη Γη: Κόκκοι άμμου μεταφέρονται από τον άνεμο, σέρνονται σε ολόκληρο τον πλανήτη για εκατομμύρια χρόνια.
Back Atcha, Earth
Το MRO δεν κοίταξε μόνο στον Άρη. Αυτή η σύνθεση, φτιαγμένη από τέσσερα σετ εικόνων της HiRISE, της Γης και της Σελήνης μας, ήταν στην πραγματικότητα η δεύτερη φορά που η HiRISE φωτογράφισε τον πλανήτη μας.
Fearsome Moon
Ονομάστηκε από τον Έλληνα θεό του φόβου, ο Phobos είναι ένα από τα δύο φεγγάρια του Άρη (το άλλο ονομάζεται Deimos, από τον θεό του τρόμου), και απέχει μόλις περίπου 21 χιλιόμετρα. Ο κρατήρας Stickney, η εσοχή στα κάτω δεξιά, έχει πλάτος περίπου 9 χιλιόμετρα. Σε αυτήν την εικόνα της HiRISE παρά το μικρό του μέγεθος, ο Phobos παρουσιάζει μεγάλο ενδιαφέρον για τους επιστήμονες. Είναι ένας αστεροειδής ή ένα κομμάτι του Άρη που αποκολλήθηκε μετά από μία τεράστια πρόσκρουση; Μια ιαπωνική αποστολή έχει προγραμματιστεί να πάει στον Phobos στο εγγύς μέλλον, και το φεγγάρι έχει προταθεί ως στάση για τους αστροναύτες πριν πάνε στον Άρη.
Mapmaker’s Tool
Με βάση μια εικόνα από την CTX, αυτός ο χάρτης δείχνει την πλήρη διαδρομή του Opportunity rover μετά από την εξερεύνηση του πλανήτη για περισσότερα από 15 χρόνια. Τόσο η HiRISE όσο και η CTX χρησιμοποιούνται από τους επιστήμονες για τη δημιουργία χαρτών, τοποθεσιών προσγείωσης για μελλοντικές ανθρώπινες και ρομποτικές αποστολές, καθώς και για τη χαρτογράφηση της πορείας των Rovers στο έδαφος.
Making Treks
Το HiRISE έχει χρησιμοποιηθεί συχνά για τη λήψη εικόνων των οχημάτων της NASA στην επιφάνεια του Άρη, καταγράφοντας τα Spirit, Opportunity, and Curiosity, καθώς και τους Phoenix και InSight. Το νεότερο rover της NASA, Perseverance, βρίσκεται στο δρόμο προς τον κρατήρα Jezero. Αφού φτάσει στις 18 Φεβρουαρίου 2021, μπορείτε να στοιχηματίσετε ότι θα υπάρχουν και κάποιες εικόνες του.
The Eyes Have It
Χρειάζονται δυνατά μάτια για να βρείτε μοναδικά χαρακτηριστικά στον Άρη, όπως πλαγιές. Αυτές οι σκοτεινές ραβδώσεις εμφανίζονται στα ίδια μέρη περίπου τις ίδιες περιόδους του έτους. Αρχικά προτάθηκε ότι προκλήθηκαν από άλμη, καθώς το αλάτι θα μπορούσε να επιτρέψει στο νερό να παραμείνει υγρό στη λεπτή ατμόσφαιρα του Άρη. Αυτή τη στιγμή πιστεύουμε ότι προκαλούνται στην πραγματικότητα από τη σκοτεινή άμμο που γλιστράει προς τα κάτω. Οι ραβδώσεις ανακαλύφθηκαν από τον Lujendra Ojha, ο οποίος ήταν προπτυχιακός φοιτητής στο Πανεπιστήμιο της Αριζόνα, το οποίο χειρίζεται την κάμερα HiRISE, και τώρα είναι καθηγητής στο Πανεπιστήμιο Rutgers. «Μερικές φορές κοιτάς ακριβώς στο σωστό μέρος τη σωστή στιγμή», είπε ο Ojha. «Ήμουν εντελώς μπερδεμένος όταν το είδα για πρώτη φορά, επειδή ήμουν απλώς ένας φοιτητής εκείνη την εποχή – δεν ήμουν καν σε κάποιο πλανητικό πρόγραμμα». Οι προπτυχιακοί φοιτητές συνεργάζονται με έμπειρους επιστήμονες για να εντοπίσουν μοναδικά χαρακτηριστικά σε εικόνες της HiRISE.
Ο Βάιος Βήτος είναι επαγγελματίας φωτογράφος και λάτρης της φωτογραφίας. Εκτός της επαγγελματικής του ιδιότητας ως φωτογράφος στο παρελθόν έχει εργαστεί για πολλά χρόνια στον τομέα του λιανικού εμπορίου φωτογραφικού εξοπλισμού αποκτώντας πολύτιμες γνώσεις για το αντικείμενο.
Δημιούργησε το pttlgr με σκοπό την καθημερινή έγκυρη ενημέρωση για οτιδήποτε έχει σχέση με την φωτογραφία.
